مسعود موحدیراد اهل و ساکن نیشابور است. او که قاری و مؤذن حرم مطهر رضوی نیز هست، چند سالی است که به اتفاق چند تن از دوستانش یک مؤسسه قرآنی را در زادگاهش دائر کرده است. با او به بهانه عضویت در تیم ملی قاریان جمهوری اسلامی ایران گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
متولد سال ۷۳ در شهرستان نیشابور و فارغالتحصیل مقطع کارشناسیارشد رشته الهیات از دانشگاه نیشابور هستم و علاوه بر اشتغال به تدریس در دارالقرآن آموزش و پرورش این شهر، به اتفاق چند نفر از دوستان، مؤسسه قرآنی «سلسلةالذهب عرفان» را تأسیس کردیم و اکنون آن را مدیریت میکنیم.
فراگیری قرآن را از چه سنی آغاز کردید و در روند آموزش تلاوت از محضر چه اساتیدی بهره بردید؟
از خردسالی در جلسات خانوادگی قرآن حضور پیدا کردم و به تشویق پدر و مادرم در برخی از جلسات و محافل محلی نیز شرکت کردم تا اینکه مقارن با ورود من به مقطع راهنمایی تحصیلی، در جلسات استاد حاج علی قاسمآبادی، پیشکسوت قرآنی، که هماکنون معاونت نظارت بر شورای عالی قرآن را به عهده دارند، شرکت کردم. استعدادیابی و پیشرفت خودم در امر تلاوت را مدیون ایشان هستم و چون در آن زمان برخلاف شرایط فعلی که مؤسسات قرآنی به وفور یافت میشوند، این مراکز رونق نداشت، لذا تنها تمرکز من استمرار حضور در جلسات ایشان بود و مقطعی کوتاه هم در محضر استاد حمیدرضا احمدیوفا تلمذ کردم. با توجه به اینکه این استاد دغدغه تلاوت حرفهای قرآن را دارند، ارتباطم با استاد قاسمآبادی بیشتر از استاد احمدیوفاست و این ارتباط تا به امروز حفظ شده است.
به طور معمول در بدو کار یک قاری، تقلیدیخوانی مطرح است. شما در ابتدا از سبک تلاوت پیروی کردید؟
در ابتدا الگوی من مرحوم شحات محمد انور و سپس سبک استاد منشاوی بود، تا اینکه با تسلط بر لحن و تحریرهای مرسوم در تلاوت، سبک محمد عمران را برگزیدم و در ادامه سبک تلاوت من بسیار شبیه به استاد مصطفی اسماعیل شد. در حال حاضر که تا اندازهای بر فنون و اسلوب تلاوت قرآن مسلط شدهام، شیوه ابداعی را دنبال میکنم که تلفیقی از سبک تمامی این اساتید است.
در رشته الهیات تحصیل و مؤسسه قرآنی تأسیس کردید. تأسیس این مرکز آموزشی بیشتر به علایق و رشته تحصیلی شما برمیگردد یا خلأ آن را در نیشابور احساس کردید؟
بیشتر احساس ضرورت وجود یک مؤسسه قرآنی در شهر بود، هر چند نیشابور به مشهد مقدس نزدیک است(وجود جلسات قرآن و مراکز آموزشی در شهر مشهد)، اما بُعد مسافت به ویژه برای کودکان و نوجوانان میسر نبود و موجب شد که این خلأ را با تأسیس این مؤسسه تا حدودی جبران کنیم. البته من به تنهایی در این امر دخیل نبوده و با جمعی از دوستان قرآنی شهرستان این مؤسسه را دایر کردم. دوران خدمت سربازی را در تهران گذراندم و نیز یک سال در تهران اقامت داشتم و به روشنی تفاوت فاحش توسعه امکانات و دسترسی به محافل قرآنی در تهران را در قیاس با شهرستان احساس کردم و به زادگاهم بازگشتم و برای همشهریان خودم قدمی هر چند کوچک در امر آموزش قرآن برداشتم.
با توجه به نزدیکی نیشابور به مشهد مقدس و برنامههای جامع قرآنی که به همت مرکز امور قرآنی آستان قدس رضوی برگزار میشود و یکی از فراگیرترین آنها مهدالرضا است، انتظار میرود نیشابور و برخی شهرهای همجوار مشهد از برکات این برنامهها متنعم شوند. چرا در عمل اینگونه نیست؟
برنامههای قرآنی مشهد متمرکز در این شهر است، البته به عنوان قاری و مؤذن آستان قدس رضوی در حال رفت و آمد به این شهر مقدس هستم، ولی برنامه حمایتی برای اعزام علاقهمندان به مشهد، برای گذراندن دورههای آموزشی وجود ندارد و صرف نظر از این مسئله، باید در خانوادهها فرهنگسازی شود.
منظور شما از فرهنگسازی چیست؟
امر قرآن و آموزش قرآن به کودکان و نوجوانان و در ادامه استعدادسنجی آنها در اولویت برنامههای آموزشی خانوادهها نیست. به طور مثال خانوادهها هر وقت امری مثل آموزشهای هنری نظیر موسیقی برای فرزندانشان مطرح میشود، رغبت بیشتری به آن نشان داده یا هزینه قابل توجهی را برای عضویت فرزندان خود در کلاسهای ورزشی، که نمونه بارز آن مدارس فوتبال است، اختصاص میدهند، اما در مورد قرآن به این شکل نیست و بسیاری از مؤسسات قرآنی برای ایجاد انگیزه خانوادهها باید به راهکارهایی متوسل شوند که یکی از مهمترین آنها اختصاص شهریههای ناچیز برای دورههای آموزشی است.
با این تفاصیل برخی مؤسسات از عهده هزینههای جاری خود برنمیآیند و اغلب از این امر گلایهمند هستند.
بله دقیقاً همینطور است. همچنین، مطالبهگری و توقع خانوادهها نیز از عملکرد چنین مؤسساتی بسیار زیاد است و اگر پیشرفت قرآنآموز که بیشتر به پشتکار و استعداد خود او نیز مربوط است محسوس نباشد، مؤسسه در مظان اتهام است. از طرفی هم متولیان و نهادهای مرجع در اختصاص بودجههای حمایتی این مؤسسات ضعیف عمل میکنند و اغلب مؤسسات برای تأمین هزینهها و در نهایت تداوم فعالیت خود با مشکلات عدیدهای مواجهند. البته در مورد مؤسسه سلسلةالذهب عرفان خوشبختانه تاکنون به همت خیرین محترم، این مشکلات برطرف شده است.
با توجه به ارتباطی که شما با آستان قدس رضوی دارید، به فکر برگزاری دورههای پیشرفته تلاوت در مؤسسه قرآنی هستید؟
بله، کمابیش این اتفاق را شاهد هستیم و اخیراً به دعوت مؤسسه ما، استاد حسن مختاری از قاریان ممتاز بینالمللی برای برگزاری یک دوره آموزشی به نیشابور آمد و از طرف دیگر هر محفل و مجلسی در نیشابور برگزار میشود در صورت درخواست از ما، برای تأمین، دعوت و اعزام قاری شناختهشده به منظور اجرای برنامه در آن اقدامات لازم را به انجام رسانده و در سایر امور آموزشی نیز از مربیان بومی شهرستان استفاده میکنیم.
امسال در قالب کاروان قرآنی نور عازم سفر حج تمتع شدید. در مورد حال و هوای این سفر بگویید.
بسیار سفر پربرکت و پرباری بود و توانستیم با تدابیر شورای عالی قرآن و بعثه مقام معظم رهبری برنامهها و محافل قرآنی مجزایی به غیر از برنامههای رسمی و اداری در این سفر برگزار کرده و به تلاوت قرآن بپردازیم. هر چند دولت عربستان به سبب عدم بروز مشکل، شرایط سختگیرانهای را اتخاذ کرده بود، اما موفق به برگزاری برنامههای مورد نظر در کنار مداحی و سخنرانیهای مذهبی شدیم.
به چند رتبهای که در مسابقات قرآنی احراز کردید، اشاره کنید.
تقریباً ۲۵ رتبه کشوری در زمینه تلاوت قرآن دارم. از مهمترین آنها به غیر از کسب درجه دوم قاری ممتاز از شورای عالی قرآن باید به رتبه نخست در مسابقات قرآن فرهنگیان، مسابقات مُدهامَّتان و چند دوره مسابقات قرآن دانشجویان اشاره کنم و نیز افتخار تلاوت قرآن را در محضر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی داشتم.
در مورد تیم ملی قاریان ممتاز جوان توضیخ دهید. حضور در این دوره چگونه است؟
از طریق تماس دعوت شورای عالی قرآن و ارسال فیلم تلاوت به عضویت این تیم درآمدم و این دوره برای ما قاریان شهرستانی فرصت مغتنمی است که هم در محضر اساتید فن و هم در میان جمعی از قاریان جوان خوشالحان خود را به طور جدی محک زده و به فکر ارتقای سطح تلاوت خود باشیم.
غایت آرزوی شما چیست؟
صرف نظر از انس با قرآن که به زندگی یک قاری برکت و معنویت مضاعفی را میبخشد، ما هم به عنوان کسانی که در عرصه تلاوت قرآن به شکل حرفهای فعالیت میکنیم، آرزو داریم که به قلههای موفقیت دست پیدا کنیم و همچون یک ورزشکار که آرزوی کسب مقام در مسابقات جهانی و المپیک را دارد، ما هم دوست داریم که در محافل بین المللی دیده شویم و نماینده شایستهای برای کشور ایران باشیم.
نظر شما